پولشویی چیست؟
پولشویی فرآیندی غیرقانونی است که به وسیله آن حجم زیاد پولی که از راه‌ها و روش‌های غیرقانونی مانند فروش مواد مخدر و تأمین مالی تروریسم و … بدست آمده است را تبدیل به منابع مشروع می‌کنند. پولی که حاصل فرآیندهای غیر قانونیست کثیف در نظر گرفته می‌شود و واژه پولشویی از این بابت به آن تعلق گرفته است چرا که بعد از انجام دادن آن منبع پول به دست آمده درست و قانونی به نظر می‌آید.
پولشویی یک مسئله جدی اقتصادیست که در سطح‌های مختلف جامعه (یقه سفیدها یا نیروهای دولتی تا خلافکاران دسته پایین خیابانی) به کار گرفته می‌شود. بسیاری از شرکت‌های مالی سیاست‌های ضد پولشویی دارند و از آن برای جلوگیری از بوجود آمدن آن در شرکت خود استفاده می‌نمایند. مجرمان از روش‌های بسیار متنوعی برای پیش بردن پولشویی استفاده می‌کنند. با به وجود آمدن خدمات اینترنتی بانکی این فرآیند سرعت بیشتری به خود گرفته است. جلوگیری از پولشویی امروزه به یک دغدغه جامع برای سازمان‌های جهانی و بین‌المللی تبدیل شده است.
پولشویی چگونه عمل می‌کند؟
پولشویی یکی از مهمترین ابزاری است که باندهای خلافکاری که از راه‌های غیرقانونی کسب درآمد مطلوب می‌کنند، برای بخشیدن وجهه قانونی به درآمد کسب شده به صورت مؤثر از آن استفاده می‌کنند.
معامله با حجم زیادی از پولی که از راه غیرقانونی به وجود آمده روشی است بسیار ناکارآمد و طبیعتا در جست‌وجوی راهی می‌روند که بتوانند پول را به صورت سپرده به مؤسسه‌ای مالی انتقال داده و تنها در صورتی می‌توانند این کار را انجام دهند که پول‌ها از منبع مالی درست و قانونی آمده باشد. بانک‌ها موظف هستند که جابه‌جایی مبالغ و فعالیت‌های مشکوک در وسعت زیاد را گزارش دهند چرا که ممکن است نشانه‌ای از پولشویی باشد.
مراحل پولشویی به سه دست تقسیم می‌شود:
- اول قرارگذاری که در این مرحله باندهای خلاف کار پول خود را در سیستم‌های مالی قانونی قرار می‌دهند.
- دوم مخفی کردن منبع اصلی پول که در این مرحله با انجام دادن یک سری از فعالیت‌ها و جابه‌جایی‌ها سعی در گم کردن رد پول می‌کنند.
- و در مرحله سوم که ادغام نامیده می‌شود پول‌ها از آن موسسه‌ها و هر جایی که بوده است خارج می‌شود تا استفاده شود.
راه‌های بسیاری برای پولشویی وجود دارد از ساده تا پیچیده، یکی از روش‌های که بسیار از آن استفاده می‌شود انجام مشاغلی هستند که بر پایه پول نقد استوار هستند به طور مثال ممکن است با خریداری کردن یک رستوران رد پول خود را گم کنند.
یکی دیگر از روش‌ها که به جارو زدن معروف است و باندهای خلافکارانه از آن استفاده می‌کنند روشی است که در آن باندها پول نقد خود را به چندین قسمت تقسیم می‌کنند و به حساب‌های مختلف می‌فرستند تا ردیابی آن مشکل شود. باندهای خلافکار از روش‌های زیاد دیگری هم استفاده می‌کنند از جمله مبادلات ارزی و قاچاق پول؛ در این روش پول را به کشورهایی که کمتر نسبت به فعالیت‌های پولشویی حساس هستند انتقال می‌دهند.
از دیگر روش‌های پولشویی، سرمایه‌گذاری در کالاهای گران‌بها مثل طلا و الماس و خرید و فروش املاک و شرط‌بندی و استفاد از شرکت‌های کاغذی و پوشالی که فقط روی کاغذ قرار دارند می‌باشد.
پولشویی الکترونیکی
با ورود اینترنت درب‌های تازه‌ای به روی پولشویی و کسانی که این اقدام را انجام می‌دهند باز شد. به وجود آمدن بانک‌های اینترنتی و روش‌های پرداختی ناشناس و کارت به کارت‌هایی که با تلفن همراه انجام می‌شود و همچنین استفاده از سرورهای پروکسی و نرم‌افزارهای ناشناس تقریبا ردیابی بخش سوم پولشویی را که در واقع خارج ادغام نامیده می‌شود را غیرقابل پیش‌بینی می‌کند چرا که می‌تواند پول را بدون به جا گذاشتن هیچ اثری جابجا کنند.
جابه‌جایی پول‌ها می‌تواند از طریق حراجی‌ها و فروش‌های آنلاین، وبسایت‌های قماربازی، سایت‌های بازی مجازی و … هم انجام شود، جایی که پول غیرقانونی به رمزارزهای مخصوص بازی تبدیل می‌شود و دوباره به چرخه باز می‌گردد. روش‌های شناسایی ردیابی این اتفاق‌ها بسیار عقب‌تر قدم بر می‌دارند چرا که بیشتر توجه خود را روی روش‌های سنتی انتقال پول گذاشته‌اند. طبق آمار سازمان‌های جهانی، ارزش پولشویی‌های انجام شده به حدود ۸۰۰ میلیارد و حتی ۲ تریلیون دلار می‌رسد که این برابر ۲ الی ۵ درصد تولید ناخالص جهانی است.
در سال ۱۹۸۹ گروه ۷ سازمانی را برای مبارزه با پولشویی در مقیاس جهانی بر پا کردند. در اوایل سال ۲۰۰۰ وظایف این مؤسسه به جنگ با تأمین مالی تروریسم ارتقا یافت. در سال ۱۹۷۰ هم آمریکا قانون حفظ اسرار بانکی را تصویب کرد که طبق این قانون مؤسسات مالی باید جابه‌جایی‌های بالای ۱۰۰۰۰ دلار و هر جابه‌جایی را که مشکوک به نظر می‌رسد را گزارش دهند. در حالی که این قوانین در ردیابی فعالیت‌های مجرمانه مفید بوده است، پولشویی در ایالات متحده تا سال ۱۹۸۶ غیرقانونی نبود.
در مدت کوتاهی پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر، قانون میهن‌پرستی ایالات متحده گسترش یافت تا با اجازه دادن به ابزارهای تحقیقاتی که برای جنایت سازمان‌یافته و پیشگیری از قاچاق مواد مخدر طراحی شده بودند برای مبارزه با پولشویی استفاده و در تحقیقات تروریستی نیز مورد استفاده قرار گیرد. انجمن متخصصان معتبر مبارزه با پولشویی (ACAMS) یک عنوان حرفه‌ای ارائه می‌دهد که به عنوان متخصص مبارزه با پولشویی (CAMS) شناخته می‌شود. افرادی که گواهینامه CAMS دریافت می‌کنند ممکن است به عنوان مدیران انطباق کارگزاری، افسران قانون رازداری بانک، مدیران واحد اطلاعات مالی، تحلیلگران نظارتی و تجزیه و تحلیل جرایم مالی کار کنند.
