آیین نامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت
با توجه به سوال متداول مخاطبان بر آن شدیم تا خلاصهای از آییننامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت را در این مقاله ذکر کنیم.
- اشخاص در قید حیات و وراث متوفیان تعیین تکلیف شده، دارنده سهام عدالت محسوب میشوند. فهرست نهایی این افراد توسط سازمان خصوصیسازی به شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه اعلام خواهد شد.
- سهام کلیه شرکتهای سرمایهپذیر فهرست شده در یکی از بورسهای طرح توزیع سهام عدالت به تناسب دارندگان نهایی سهام عدالت به انضمام لیست آنها (فهرست نهایی سهامداران سهام عدالت شامل مشخصات سجلی، شماره ملی، شماره شبا و شماره تلفن همراه) تعداد سهام تکتک این افراد توسط سازمان خصوصیسازی به شرکتهای سرمایهگذاری استانی به منظور انجام تکالیف قید شده در مواد (۴، ۵، ۶) این آییننامه تعیین، تخصیص، منتقل و نسخهای از مستندات آن باید به شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه ارسال گردد. شرکتهای سرمایهگذاری استانی مکلفاند صورتهای مالی خود را متناسب با تغییرات صورت گرفته بر اساس استانداردهای حسابداری ملی کشور اصلاح نمایند.
- به منظور مدیریت سهام شرکتهای غیربورسی، یک شرکت هلدینگ سهامی عام جهت سرمایهگذاری در فعالیتهای اقتصادی موضوع فعالیت اساسنامه تشکیل خواهد شد. معامله سهام شرکت مذکور تا پیش از پذیرش و درج در یکی از بورسها فاقد اعتبار است. ۵ نفر خبره مالی به عنوان موسس و اولین مدیران توسط سازمان خصوصیسازی، اتاق تعاون ایران و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در صورت تایید صلاحیت حرفهای توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، انتخاب شده و جهت تأیید به شورای عالی بورس و اوراق بهادار معرفی میگردند. سازمان خصوصیسازی مکلف است نسبت به تامین و تخصیص وجوه مالی از محل سود سهام عدالت سنوات گذشته به مبلغ ۵۰ میلیارد ریال به شرکت هلدینگ به جهت امکان تأسیس و مدیریت هزینهها در سال اول فعالیت اقدام نماید. شش ماه پس از تأسیس، اولین مدیران شرکت، نسبت به برگزاری مجمع عمومی عادی بطور فوقالعاده جهت انتخاب مدیران بعدی اقدام خواهند نمود.
- کلیه دارندگان سهام عدالت مطابق با ابلاغیه مقام معظم رهبری سهامدار شرکتهای سرمایهگذاری استانی هستند، آن دسته از دارندگان سهام عدالت که قصد سهامداری شرکتهای سرمایهپذیر را دارند میتوانند حداکثر ظرف مدت ۵۱ روز از تاریخ ابلاغیه مقام معظم رهبری، نسبت به ثبت درخواست خود مبنی بر سهامداری شرکتهای سرمایهپذیر در سامانه سهام عدالت اقدام نمایند.
- شرکتهای سرمایهگذاری استانی مکلفاند ظرف حداکثر یک ماه پس از گذشت مدت زمان مندرج در ماده ۵ در خصوص باقیمانده سهام شرکتهای سرمایهپذیر فهرست شده در یکی از بورسهای موجود در پرتفوی شرکت سرمایهگذاری استانی نسبت به برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده به منظور افزایش سرمایه اقدام نمایند. این افزایش سرمایه به قیمت پایانی روز ۰۱/۰۴/۱۳۹۹ و پس از دریافت اطلاعات لازم از سازمان خصوصیسازی، با برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده از محل سهام واگذار شده به این شرکتها و به نام دارندگان سهام عدالت همان استان (در زمان ثبتنام اولیه سهام عدالت) که سهامداری شرکتهای سرمایهپذیر را انتخاب ننمودهاند، میباشد.
- شرکتهای سرمایهگذاری استانی مکلفاند حداکثر ظرف یک ماه پس از انجام اقدامات ذکر شده در ماده ۶، نسبت به تهیه مدارک و آخرین صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده به منظور پذیرش در یکی از بورسها اقدام نمایند. شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران مکلف به تسریع فرآیند پذیرش شرکتهای سرمایهگذاری استانی در یکی از بورسهای اوراق بهادار هستند بطوریکه حداکثر یک ماه پس از تکمیل مدارک و آخرین صورتهای مالی حسابرسی شده، نسبت به امکان معامله سهام شرکتهای مذکور در یکی از بازارهای خود تعیین تکلیف نمایند. در صورت عدم ارایه مدارک فوقالذکر تا فراهم شدن شرایط لازم، فرابورس ایران میتواند پس از دریافت آخرین صورتهای مالی حسابرسی نشده، نسبت به درج سهام این شرکتها در بازار پایه توافقی فرابورس اقدام نمایند.
- شرکتهای سرمایهگذاری استانی مجاز هستند پس از شناسایی پروژههای سودآور به سرمایهگذاری به روشهای مختلف از قبیل تأسیس صندوقهای سرمایهگذاری پروژه و زمین و ساختمان اقدام نمایند و به منظور تامین مالی، میتوانند تا میزان ۳۰ درصد تعداد سهام هریک از شرکتهای سرمایهپذیر فهرست شده در یکی از بورسها در مالکیت خود را بر اساس مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار به فروش رسانده یا از سایر روشهای تامین مالی نظیر صندوق سرمایهگذاری تامین مالی اقدام نمایند. در صورت موفقیتآمیز بودن و به بهرهبرداری رسیدن پروژههای قبلی، با مجوز شورای عالی بورس و اوراق بهادار امکان تخصیص بیش از نصاب ۳۰ درصد فوقالذکربه پروژههای سودآور وجود خواهد داشت.
- معامله سهام شرکتهای سرمایهگذاری استانی صرفا از طریق یکی از بورسها و مطابق سازوکار و مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار خواهد بود.
- در راستای صیانت از داراییهای مشمولین در شرکتهای سرمایهگذاری استانی و اعمال حق رای در شرکتهای سرمایهپذیر، از ظرفیت کانون شرکتهای سرمایهگذاری استانی استفاده خواهد شد.
- خودداری شرکتهای سرمایهگذاری استانی، شرکت هلدینگ و مدیران آنها از اجرای تکالیف تعیین شده برای آنها، در حکم تصرف غیرقانونی، اهمال و تضییع اموال و وجوه عمومی محسوب میشود و سازمان بورس و اوراق بهادار مکلف است نسبت به سلب صلاحیت مدیران آنها اقدام نماید. هچنین تصدی مدیران سلب صلاحیت شده یا عدم تایید صلاحیت شده در حکم تصرف غیر قانونی، اهمال و تضییع اموال و وجوه عمومی محسوب میشود. در این صورت باید مطابق قانون تجارت نسبت به برگزاری مجمع عمومی جهت انتخاب مدیران اقدام شود.
- هرگونه نقل و انتقال مرتبط با اجرای این آییننامه از جمله نقل و انتقال اوراق بهادار موضوع مواد (۳، ۴و ۵) و نقل و انتقال دارایی از / به صندوق سرمایهگذاری پروژه و شرکت پروژه و همچنین افزایش سرمایه شرکت هلدینگ و شرکتهای سرمایهگذاری استانی موضوع مواد (۴ و ۶) این آییننامه برای اولین بار معاف از مالیات میباشد.
- شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مکلف است پاره سهمهای احتمالی که در اثر انتقال سهام شرکتها به دارندگان سهم عدالت ایجاد میگردد را با در نظر گرفتن شرایط بازار به صورت تدریجی به فروش رسانده و همراه با سود تقسیمی متناسباً به حساب هریک از دارندگان سهام عدالت واریز نماید.
- سازمان خصوصیسازی مکلف است به منظور جبران خدمات ارائه شده توسط تعاونیهای شهرستانی سهام عدالت به طرح توزیع سهام عدالت به استناد گزارش حسابرسی ویژه شرکتهای تعاونی مذکور تا پایان سال ۱۳۹۸ که حداکثر ظرف مدت چهار ماه از تاریخ ابلاغ این آییننامه توسط سازمان حسابرسی ارائه میشود نسبت به تأمین و تخصیص وجوه مالی جهت تسویه از محل سود سهام عدالت سنوات گذشته اقدام نماید.
- بانک مرکزی موظف است در راستای تسهیل و تسریع در امور تسویه وجوه معاملات بورسهای کشور، امکان دریافت فایل تسویه از شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه را در سامانه تسویه ناخالص آنی وجوه مربوط به اتاق تسویه بین بانکها برای آن شرکت فراهم سازد.
- شرکتهای کارگزاری مکلفاند، سفارشهای فروش دارندگان سهام عدالت را دریافت و به صورت تجمیع شده به سامانه معاملاتی بورس ارسال نمایند. این قابلیت در خصوص سفارشهای به قیمت باز امکانپذیر خواهد بود.
- آن دسته از دارندگان سهام عدالت که دارای شماره شبای معتبر و مورد تایید بوده و در یکی از شعب بانکهای کشور احراز هویت شدهاند و نیز شماره تلفن همراه به نام خود را ارائه نمایند نیاز به احراز هویت مجدد در شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه برای دریافت خدمات پایه ندارد.
- کلیه مقامات و مراجع قضایی اعم از قضات دادگاهها و دادسراها، دوایر اجرای احکام و مجتمعهای قضایی و همچنین مقامات و مراجع شبه قضایی از قبیل دوایر اجرایی ثبت، مراجع مالیاتی، بیمه، تعزیرات و شهرداری که به موجب قانون اجازه توقیف و یا صدور دستور فروش دارایی را دارند مکلفاند دستورهای یاد شده در خصوص سهام عدالت را به صورت متمرکز حسب مورد از طریق معاونت فناوری قوه قضائیه یا مراکز مشابه در دیگر مراجع صدرالاشاره به شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه ارسال و شماره حساب واحدی را به آن شرکت جهت واریز وجوه حاصل از فروش دارایی توقیف شده معرفی نمایند.
- وجوه نقد، اوراق بهادار و داراییهای مالی متعلق به مشتریان کارگزاران، بازارگردانان و سبدگردانهای دارای مجوز فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار که در حسابهای متعلق به نهادهای مذکور در مراجع مختلف به نام آنها ثبت و نگهداری میگردد در قبال تعهدات آنها قابل توقیف نبوده و در صورت توقیف حسابها و داراییهای هریک از کارگزاران، بازارگردانان و سبدگردانان، وجوه نقد، اوراق بهادار و داراییهای مشتریان به تقاضای هر مشتری به آنان مسترد و یا به نهاد مالی دیگری منتقل میشود. همچنین در صورت انحلال، توقف یا ورشکستگی هریک از کارگزاران، بازارگردانان و سبدگردانان وجوه نقد، اوراق بهادار و داراییهای مالی مشتریان آنها که در حسابهای نهادهای مالی مذکور و به نام آن نهادها ثبت و نگهداری شدهاند در فهرست داراییهای نهاد مالی متوقف یا ورشکسته قابل ثبت نبوده و در هر زمان به درخواست مشتری قابل استرداد و یا قابل انتقال به نهاد مالی دیگری میباشد.
- کلیه ارکان اجرایی در فرایند ساماندهی سهام عدالت، در زمان تأسیس وفعالیت مکلف به رعایت کلیه قوانین ومقررات مقررات بازار سرمایه هستند.
- سازمان خصوصیسازی مکلف است، به مدت یکسال از تاریخ ابلاغ این آییننامه تبلیغات و فرهنگسازی لازم در خصوص آگاهی بخشیدن به دارندگان سهام عدالت و سایر ارکان اجرایی به منظور اجرای هرچه بهتر این سازوکار را انجام دهد.